Na hapo ndipo hutimia neno la kitaalamu lisemalo: `life is a process’ au maisha ni mchakato, hatua. Laibai Kallaghe haisau hatua za mais...
Na hapo ndipo hutimia
neno la kitaalamu lisemalo: `life is a process’ au maisha ni mchakato, hatua.
Laibai Kallaghe haisau hatua za
maisha yake kutoka wazo la biashara ya kutengeneza na kuuza mabegi ya shule
aliyoyatengeneza kienyeji kwa kutumia vipande vya makasha (maboksi) zaidi ya miaka 50 iliyopita
huko Korogwe mkoani Tanga hadi kuwa Mkurugenzi mtendaji katika miaka ya hivi
karibuni.
Mkuregenzi wa SKUVI, Laibai Kalaghe (Mwenye shati jeupe kulia,) akiteta jambo na muasisi wa vikundi vya SKUVI Mwenyekiti mtendaji wa IPP Dk. Regnard Mengi (kushoto). |
Kwake yeye, biashara huanza na wazo kisha kulichakata kwa kutumia
juhudi zako binafsi kwasababu unalipenda wazo hilo na lazima uishi kwalo ili
kufikia malengo ya wazo hilo.
Kwa msingi huyo, anasema yeye si mtu mwenye kuzembea wazo lazima
alifuatilie na bila kukata tama hata kama zitajitokeza tambo ambazo huweza
kuangusha wazo lake.
Kallaghe alianza wazo la biashara tangu akisoma shule ya msingi
huko kijijini kwake Korogwe baada ya kubaini kuwa katika shule alimokuwa akisoma
kuna hitaji la mabegi kwa wanafunzi wenzake.
Hiyo ikamsukuma kutafuta maboksi ya karatasi ngumu, kuyaunda na
kupata mabegi ambayo alianza kuwauzia wanafunzi wenzake shuleni hapo na shule
za jirani baada ya kuvutiwa na mabegi hayo.
Baadaye aliogundua kwamba mabegi hayo ya makasha yanahitaji
kuongezewa kitu fulani, kuyafanya yapendeze zaidi na kuongezeka thamani. Yeye
aligundua kwamba ili mabegi hayo yapendeze, kupendwa zaidi na kuongezeka
ayapambe kwa nje kwa kuzungusha vipande vya magazeti ya kichina aliyopatiwa na
marafiki zake waliokuwa Jijini Dar es Salaam.
Ubunifu wake huo ulimsaidia kuongeza kipato na kufanikiwa kupata
mtaji wa kuanzisha biashara nyingine ya kuuza bidhaa ndogondogo kama vile
mbogamboga, aliyoendelea nayo hadi ilipoanza elimu ya sekondari katika kituo
cha elimu ya watu wazima, Korogwe.
Yungali yupo sekondari, anasema aliendelea na biashara yake hiyo
na kufanikiwa kugawa mtaji kwa kuanzisha biashara ya kuuza peremende kutoka
Kenya zilizojulika kama BigG na sigara kwa njia ya uchuuzi. Aliuza sana wakati
wa sherehe kwa kutembea hadi huko hasa wakati wa usiku kwenye muziki maarufu
kama disko hadi mwaka 1979 alipohitimu elimu ya sekondari huku akiendelea na
biashara zake.
Kallage alihamia jijini Dar es Salaam mwaka 1984 na kujiunga na
chuo cha ufundi Dar es Salaam (DIT) kwa kozi ya kuu ya uhandisi (General Course
Engeneering) katika fani ya uchoraji.
Baada ya kuhitimu mafunzo hayo, alijiunga na Chuo cha Ufundi Stadi
(VETA) katika chuo cha Tanzania Motor Service kilichopo cha mkoani Arusha na
kupata cheti cha Motor Cycle technical daraja la kwanza na baadae elimu
mbalimbali ya ujasiriamali.
“Pia nilifanikiwa kusoma stashahada ya elimu ya usimamizi wa
biashara kwa ujasiriamali wangu niliweza kusoma na kufanya kazizangu, saa kumi
na moja jioni nafunga kazi na kuelekea darasani hadi saa tatu usiku…wengi
waliniona kama anacheza kwa kuwa mtu anawezaje kusoma huku anajishughulisha na ujasiriamali,”alisema.
Mwaka 1995 alianza ufundi wa magari mtaani. Alikuwa hana uhakika
wa kupata kazi, jambo lililomsukuma kubuni njia ya kupata kazi.
Anasema aliamua kupanga makopo matupu ya oili pembeni mwa barabara
ya zamani ya Bagamoyo ili kuwavuta watu, hasa walioharibikiwa na magari. “Ndipo
siku moja, raia mmoja wa kigeni, akaona yake makopo na kushuka kutoka ndani ya
gari.
Kisha nilimsogelea na kugundua kuwa gari yake ilikuwa na hitilafu
ilisababisha isiwake, niliitengeza na kulipwa pesa, ambayo kwangu ilianza kuwa
mtaji,”alisema.
“Baadae Dk. Reginald Mengi alitangaza kukutana na vijana kwa hiari
kwa kauli mbiu yake aliyoiita `NIFANYE NINI?’ ambayo ni fursa. Alifanya nao
mkutano kwa dhamira ya kuwasaidia vijana ili waweze kujiajiri wenyewe na kutoa
fedha kwa vikundi 550 vya Shujaa wa Kupiga Vita Umasikini (SKUVI) yeye akiwa
kikundi namba 141 na kila kikundi kilipatiwa Sh.25,000.
Anasema aliamua kwenda Kariakoo kununua mashine ya kuchaji betri
za magari na kwa kujiunga na mwenzake mmoja ili tufanye biashara pamoja.
“Wakati huo umeme ulikuwa bado haujasambaa maeneo mengi hivyo
nilikuwa nauza oil na kuchaji betri ya magari, baada ya faida na nikaenda
kununua mashine za uchomeleaji” Kwa mtaji huo walifanikiwa kuanzisha kituo cha
kutengeneza magari (gereji), kununua mitungi ya gesi na kupaka rangi magari na kupokea
oda kwa watu mbali mbali.
Wakabuni utengenezaji wa matoroli kwa ajili ya kusambazia maji na
wanaofanya usafiKutokana na kukua kwa biashara hiyo baadhi ya benki kama
Baclays na Akiba walimuamini na kumkopesa mtaji ambao ulimuwezesha kuteneneza
matokoli hayo ya aliyoyapeleka kwenye maonesha ya biashara sabasaba, na
kufanikiwa kukuza mtaji.
Kallaghe ambaye kwa sasa ni Mkurugenzi Mtendaji wa Skuvi 141
inayotamba kwa jina la Mr. Oil anasema alianza kujenga mahusiano ya kibiashara
kwa kushirikia maonyesho ya biashara nchini China ambako alijifunza mbinu
mbalimbali ya biashara yake ya uchomeleaji wa kisasa.
Ziara hizo zilimpa nafasi ya kujuana na watu mbalimbali ambao hadi
sasa anashirikiana nao, yeye akiwa sehemu ya wakala wa kuuza bidhaa kutoka
nchini humo, huku yeye akiagiza na kuuza katika soko la ndani.
Katika taasisi yake ya SKUVI ameweza kuwafundisha vijana zaidi ya
20 kwa kazi hiyo ya uchomeleaji ambao wengi wao kwasasa wanajitegemea na kuwa
tegemeo
kwa familia zao. Pia ni mwalimu wa ujasiriamali.
Juhudi hizo zimemfanya kuendesha maisha yake, kumiliki gari,
nyumba, kusomesha watoto hadi elimu ya chuo kikuu. Pia Kujenga mahusiano
makubwa na kampuni za ndani na watu mbalimbali. Anashauri vijana na watu
wengine, kuwa wabunifu, kutumia mawazo yao vizuri na kufanya kazi bila kukata tamaa.
PIA UNAWEZA SOMA ZAIDI HAPA
COMMENTS