BOGA ni moja kati ya matunda yenye faida mbalimbali katika mwili wa binadamu. Hupatikana karibu mikoa yote ya Tanzania, na idadi kubwa ya w...
BOGA ni moja kati ya matunda yenye faida mbalimbali katika mwili
wa binadamu. Hupatikana karibu mikoa yote ya Tanzania, na idadi kubwa ya watu
wengi kulima boga kwa matumizi ya nyumbani kama chakula.
Wengi pia hawajui faida za tunda zaidi ya kulitumia kama chakula,
lakini ukweli ni kwamba matumizi yake ni zaidi ya chakula.
Boga huweza kusindikwa au kusagwa na kupatikana kimiminika (juisi)
muhimu kwa afya ya binadamu kwani hutibu magonjwa mbalimbali.
Dk. Othman Shemu ni mtaalamu wa miti na mimea dawa na Mkurugenzi mtendaji
wa kliniki ya tiba asili cha
Paseko yenye makao yake Tabata relini Jijini
Dar es Salaam, anasema juisi ya boga pia
huimarisha na kuongeza nguvu za kiume.
Huwafanya
wanaume kumudu tendo la ndoa hasa wale ambao huishia mshindo au pigo moja au
kushindwa kumfikisha kileleni mwanamke na wakati mwingine kukosa hamu ya tendo
la ndoa Anasema tunda la boga lina protini na virutubisho mbalimbali vyenye
uwezo wa kutibu magonjwa ikiwamo kutengeneza mbegu za kiume kwa wingi kama
ilivyo baadhi ya vyakula vya protini.
Baadhi
ya magonjwa hayo ni tezi dume, kusafisha figo, tatizo la kutapika mfululizo
hasa kwa mama mjamzito, huondoa tatizo ya gesi tumboni na msongo wa mawazo.
“Ukitunia
juisi hii huruhusu ubongo kuingiza hewa safi kwa wingi (oxgen) na kutoa hewa
chafu hali inayofanya ubongo kuwa mwepesi na kutunza kumbukumbu za kutosha, “
anasema Dk Shemu.
Pia
huimarisha mfumo wa mmeng’enyo wa chakula tumboni na kuondoa vijidudu
visivyotakiwa tumboni, pamoja na kusaidia kurekebisha mfumo wa msukumo wa damu
kwa watu wenye matatizo ya presha.
Huweza
kutumiwa na rika za watu wote ingawa ni muhimu zaidi kutumiwa na watoto kwani
huwakinga na magonjwa na kuwasaidia kujenga uwezo wa kufikiri na kutunza
kumbukumbu (akili) jambo ambalo linaweza kuongeza ustawi wa masomo darasani.
UANDAAJI:
Shemu
ambaye pia ni katibu mkuu wa Shirikisho la Vyama vya Waganga (SHIVYATIATA)
anasema zipo njia mbalimbali za uandaaji wa ambapo mhussika anasema kumenya
maganda ya juu yasiyotakiwa kisha maandalizi kuanzia nyama (sehemu ya njano),
moyo na mbegu.
Chukua
nyama, kata vipande vidovidogo baada ya kusafishwa kwa maji safi na salama.
Jaza vipande hivyo kwenye mashine maarufu kama (Brenda) kwa ajili ya kusaga au
kusindika.
Unaweza
wakati wa kusindika unaweza kuchanganya vipande hivyo na ndizi, maji safi
kidogo ili kurahisisha usindikaji kutokana na ndizi na vipande vya boga kuwa
katika hali kavu.
Inashauriwa
kuwa juisi iliyosindikwa katika mchanganyiko huo ina ongezeko kubwa la
virutubisho kama vile kalishiamu husaidia watu wenye upungufu au ukosefu wa
kinga mwilini (UKIMWI) kuongeza kinga ya mwili.
“Pia
majaribio yetu yameonyesha kwamba juisi hii ikichanganywa na juisi ya maua
yajulikanayo kama rosemary maarufu kama rosella inakuwa na uwezo zaidi katika
tiba kutokana na virutubisho vingine kama kalishiam na magnesiamu vilivyomo
kwenye rosella,”alisema.
Zipo
aina mbalimbali za uandaji wa juisi ya boga kwa mtu mwenye tatizo la nguvu za
kiume hutakiwa, kuchukua boga na kulikata vipande vidogo vidogo na kusaga bila
vipande hivyo kuwa mbegu zake.
Anachotakiwa
mhusika kufanya ni kuzipaa mbegu za boga ili kuzitenganisha na nyama kisha
kuzianika sehemu yenye kivuli hadi zitakaponyauka, saga kwa ajili ya kupata
unga.
Inashauriwa
kusaga unga huo wakati wa matumizi tu kwani unga wake ukihifadhiwa muda mrefu
unaweza kusababisha mlundikano wa fangasi ambao ni hatari kiafya, alisema Dk.
Shemu.
MATUMIZI:
Unaweza
kunywa juisi ya boga iliyosindikwa na kuchanganywa na pensheni ili kuongeza
ladha (test) na sukari kidogo kadri unavyoweza kwasababu matumizi yake mengi
hayadhuru.
Kuhusu
unga wa mbegu za boga, mtumiaji mwenye matatizo hayo anatakiwa kuchukua unga
kwenye kijiko kimoja cha chai kisha kuchanganya kwenye glasi ya maji na kunywa.
“Kunywa
mara tatu kwa siku. Mwneye tatizo kubwa anapaswa kunywa katika muda wa siku 21
mfululizo. Kwa mwenye tatizo la msongo wa mawazo anaweza pia kunywa juisi ya
mchanganyiko wa ndizi mbivu na boga kwa kuchanganya na unga wa mbegu
hizo”alisema.
COMMENTS